Oddział Urazowo-Ortopedyczny

Programy edukacyjne dla pacjentów
Zalecenia dla pacjenta przy osteoporozie
 
Osteoporoza jest to choroba metaboliczna całego układu kostnego, która prowadzi do
zmniejszenia masy kości i osłabienia jej właściwości mechanicznych co przejawia się
zwiększonym ryzykiem złamań.
 
                                                           PROFILAKTYKA
 
CO NALEŻY ZROBIĆ, ŻEBY ZAPOBIEC DOLEGLIWOŚCIOM ZE STRONY
KRĘGOSŁUPA LUB ZMNIEJSZYĆ ICH NASILENIE ?

WZIĄĆ POD UWAGĘ:

1. Aktywność fizyczną – rodzaj i sposób prowadzonej aktywności fizycznej odgrywa
ogromną rolę w utrzymaniu masy kostnej, a tym samym ma wpływ na wytrzymałość
kości.
 
AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA MUSI BYĆ DOSTOSOWANA DO WIEKU
I ZAAWANSOWANIA CHOROBY !
 
(np.: basen (gimnastyka w wodzie, pływanie), nordic walking, krótkie spacery, wychodzenie
na słońce, aerobik)
 
2. Zaopatrzenie w sprzęt ortopedyczny:
 

• kule łokciowe,
• laski, balkoniki,
• gorsety,
• obuwie itp.    

                                                FIZJOTERAPIA
   

• Zapobieganie bólowi: ostrożny masaż manualny, masaż podwodny, elektroterapia,
• ćwiczenia czynne w odciążeniu.
• Budowa siły mięśniowej: ostrożne ćwiczenia, krótkie napięcia, pozycja stabilna,
• kręgosłup najlepiej w pozycji poziomej
• Postawa i ruchomość w stawach: ćwiczenia mięśni posturalnych, nauka
• prawidłowej postawy- ćwicz plecy.

 
 
PRZESTRZEGAJĄC ŚRODKÓW BEZPIECZEŃSTWA MOŻESZ UCHRONIĆ SIĘ
OD ZŁAMAŃ KOŚCI.
 
UNIKAJ !

•    unikaj nocnych spacerów na zewnątrz domu w słabo oświetlonym terenie, po mokrych

                    lub oblodzonych powierzchniach,

•  unikaj zażywania leków, które mogą zaburzyć Twoją równowagę,
•  unikaj chodzenia po schodach bez zainstalowanej poręczy,
•  unikaj chodzenia w butach na wysokich obcasach czy w tzw. „klapkach”.
   

                                                       BEZPIECZEŃSTWO

W DOMU:

•    urządź go w sposób wygony i bezpieczny,
•  usuń z przejść kable telefoniczne,
•  każde pomieszczenie powinno być odpowiednio oświetlone,
•  przy łóżku w nocy miej zawsze latarkę (sprawdzaj baterie),
•  meble powinny być ustawione w taki sposób, aby był do nich łatwy dostęp,

     w łazience zainstaluj pomocne uchwyty i nocne oświetlenie: przy wannie/kabinie

•    natryskowej połóż matę antypoślizgową,
•  fałdujące się dywany i wykładziny przymocuj do podłogi lub je usuń,
•  zwróć uwagę na zwierzęta domowe (pies, kot) oraz zabawki dziecięce.

 
 
CODZIENNIE:
 

• gdy chcesz po coś sięgnąć lub podnieść poproś o pomoc kogoś z bliskich,
• przedmioty codziennego użytku kładź w miejscach łatwo dostępnych dla siebie,
• jeśli chcesz zdjąć coś z wyższej półki, skorzystaj np. ze schodków,
• unikaj nadmiernego schylania się,
• nie podnoś ciężkich przedmiotów, nie rób niczego , co zwiększyłoby napięcie w
• okolicy pleców,
• jak chcesz podnieść jakiś przedmiot, nie schylaj się, kucnij utrzymując wyprostowane
• plecy lub poproś kogoś o pomoc, kogoś z rodziny.

 
                                                                 DIETA
Zaleca się:
 

• spożywanie pokarmów bogatych w wapń i witaminę D.
• zalecane są m.in. następujące produkty: mleko, jogurt naturalny, ser
• twarogowy, ser żółty, kefir, surowe ostrygi, sardynki z puszki z ośćmi, łosoś z puszki z ośćmi,
• krewetki z puszki, kapusta czerwona - mrożona lub gotowana, lody, ser topiony.
   

Należy ograniczyć:
 

• napoje gazowane, np. cola,
• sól kuchenną do 6 gram na dobę,
• nadmierną ilość białka zwierzęcego,
• mocną kawę i herbatę.
   

Można uzupełnić dietę o preparaty farmakologiczne:
 

• witamina D i jej aktywne formy,
• preparaty wapniowe.
   

PAMIĘTAJ O:
 

• prowadzeniu odpowiedniej aktywności fizycznej dostosowanej do wieku oraz
• zaawansowaniu choroby,
• stosowaniu odpowiedniej diety żywieniowej,
• kontrolnych wizytach u lekarza,
• przyjmowania leków farmakologicznych zleconych przez lekarza,
• wykonywaniu regularnych badań laboratoryjnych zleconych przez lekarza,
• przestrzeganiu bezpieczeństwa osobistego.
•  

 
JEŻELI PALISZ TYTOŃ – ZERWIJ Z NAŁOGIEM.
NIE PIJ ALKOHOLU.
 
 
Bibliografia:
https://www.mp.pl/reumatologia/osteoporoza/332496,zalecenia-kliniczne-w-...
https://diag.pl/pacjent/artykuly/dieta-w-osteoporozie-co-jesc-by-miec-mo...
 
 
 
Opracował:
lic. Bożena Makutynowicz
ZALECENIA PIELĘGNIARSKIE DLA PACJENTA PRZY WYPISIE ZE SZPITALA POSTĘPOWANIE Z OPATRUNKIEM GIPSOWYM W DOMU
 
 
Unieruchomienie kończyny górnej
 
Opatrunek gipsowy to rodzaj unieruchomienia stosowany w medycynie, głównie w przypadku złamań kości. Gips pełni rolę stabilizatora, utrzymując kość w odpowiedniej pozycji, co pozwala na jej prawidłowe zrośnięcie. Decyzję o założeniu opatrunku gipsowego podejmuje lekarz ortopeda, gdy istnieje konieczność unieruchomienia kończyny po złamaniu, skręceniu czy zwichnięciu.
 
Wyróżniamy dwa główne rodzaje opatrunków gipsowych
- Klasyczny opatrunek gipsowy: Wykonany z gipsu medycznego. Jest cięższy, ale bardziej przewodzący ciepło.
-Gips syntetyczny: Wykorzystuje materiał na bazie włókien szklanych lub poliestrowych. Jest lżejszy, bardziej elastyczny i odporny na wilgoć. Wygodniejszy w noszeniu, ale może być droższy.
 
Dbaj o opatrunek gipsowy:
• aby nie uległ zabrudzeniu
• zanieczyszczeniu
• złamaniu
• zamoczeniu
 
Rękę należy nosić na temblaku, w podwyższonej pozycji. Nadgarstek musi być położony wyżej niż łokieć.
Ręki w gipsie nie wolno opierać o twarde podłoże lub krawędzie, aby nie uległ wgnieceniu, gdyż może to prowadzić do pojawienia się odleżyny.
W żadnym wypadku nie można samemu zdejmować, podcinać opatrunku gipsowego.
 
Do momentu zdjęcia gipsu powinno wykonywać się (w porozumieniu z lekarzem) odpowiednie ćwiczenia:
            • całkowite rozprężenie palców ręki,
            • napinanie mięśni ramion,
            • zaciskanie pięści.
 
W razie pojawienia się dolegliwości budzących niepokój, takich jak:
            • bóle pleców,
            • odczuwanie mrowienia w palcach,
            • niepokojące opuchnięcia lub zasinienie palców (nawet gdy kończyna trzymana jest wyżej),     • gips został zamoczony lub jest pęknięty,
            • inne niepokojące objawy
należy niezwłocznie zwrócić się do lekarza prowadzącego
 
Opracował:
mgr Sikorski Szymon
Pielęgnacja rany pooperacyjnej.
            Rana pooperacyjna to przerwanie ciagłości skóry w wyniku cięcia chirurgicznego.
       Takie rany zazwyczaj zmieniaja się w niewielkie, cienkie blizny – rozcięcie skóry jest równe, dlatego brzegi rany zszyte przez specjalistę szwami rozpuszczalnymi lub tradycyjnymi przylegają równo do siebie i zrastają się przez tzw. rychłozrost.
       Rana pooperacyjna zazwyczaj goi się prawidłowo, niekiedy występują jednak powikłania. Bez względu na przebieg procesu gojenia się , każda rana pooperacyjna wymaga odpowiedniej pielęgnacji.
       Rana pooperacyjna po zabiegu jest zawsze okryta opatrunkiem, który ma chronić ją przed urazami zewnętrznymi. Takiej rany nie powinno się moczyć, dlatego pierwszy przysznic po operacji powinien starannie omijać miejsce cięcia oraz zakrywający je plaster.
       Zazwyczaj po ok. 5-10 dniach od operacji ( w zależności od miejsca, w którym przechodziło cięcie) pacjent ma zdjemowane szwy – taki zabieg przeprowadza się w przychodni przyszpitalnej , do której należy zgłosić  się w terminie podanym w wypisie ze szpitala po wcześniejszym zarejestrownaiu się    
Zalecania dla pacjenta dotyczące pielęgnacji rany pooperacyjnej w domu.
Jeżeli lekarz nie zaleci inaczej - to codzienna zmiana opatrunku na ranie.

1. Przybory niezbędne do pielęgnacji rany pooperacyjnej w domu do nabycia w aptece po wyjsciu ze szpitala: preparat do odkażania rany, środek do odkażania rąk, jałowe gaziki 7,5cm x7,5 cm, opatrunek sterylny samoprzylepny – na wymiar rany, rękawiczki.
2. Obserwacja miejsca operowanego.

W razie wystąpienia niepokąjących obajwów takich jak:zaczerwienienie, nadmierne ucieplenie dookoła rany, znaczny obrzęk, zwiększony wysięk, ból , gorączka, należy skontaktowac się z lekarzem.

3. Dbanie o higięne ciała.
4. Należy unikać kontaktu opatrunku z wodą. W przypadku zmoczenia konieczna jest jego zmiana.
5. Po około 2-3 dniach od usunięcia szwów z rany pooperacyjnej  ( czasami kilka dni dłużej , jeśli utrzymują się strupy) można zdjąć opatrunek i kąpać się pod prysznicem.

 
Opracowała mgr Elżbieta Dobosz